Maydan gazisi Yanukoviç’in Moskova’da yaptığı basın toplantısının tam metni

Emre Kose
4 min readFeb 9, 2019

2014’te Washington ve Brüksel destekli Yevromaydan eylemleri sonrasında azledilen eski Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç, 7 Şubat’ta Moskova’da bir basın toplantısı düzenledi.

Yanukoviç, açıklamalarında Poroşenko’nun neden 31 Mart’taki başkanlık seçimlerini kazanamayacağını ve Donbas’ta devam eden savaşın nasıl durdurulabiliceğine değindi.

Yevromaydan eylemleri ve sonuçları hakkında

Devrimler, bu bölgede yaşayan devletlere ve halklara fayda getirmiyor. Bunlar sadece insanların hayatlarının yıkılmasına, nefret, kirlilik ve yalanlara neden oluyorlar. Darbeden sonraki son 5 yılı, Ukrayna’nın bağımsız bir devlet olduğu yılların en kara sayfaları olarak görüyorum. Çok sayıda kurban verilmesine yol açan ve adına askeri açmazlık denilen süreçleri gördük. Bu olayları değerlendirmenin zamanı geldi, ancak şu an Ukrayna’da iktidar bu suçları işleyenlerin elinde. Yasaları ve Anayasa’yı ihlal ediyorlar, adına hiçbir şekilde dava denilemeyecek yargı süreçleri düzenliyorlar. Ukrayna’da şimdiye kadar hiç böyle bir keyfilik ölçüsü olmadı.

Ülkedeki yaşam standartları hakkında

İnsanların yaşamları oldukça zorlaştı. Ukrayna nüfusu çok daha fakir hale geldi. Ekonomi çöktü, borçlar büyüdü. Gelecek kuşak Ukraynalılar, yetkililer tarafından alınan kredileri geri ödemekle yükümlü olacaklar. Muazzam sayıda Ukrayna vatandaşı bu hükümete güvenmiyor, çünkü yetkililere yakın olan cüzi sayıda vatandaş gelir artışı yaşıyor. Yetkili makamların yıkıcı çalışması, ekonomide ciddi bir düşüşe neden oldu. Bu beş yıl boyunca yaklaşık 6 milyon Ukrayna vatandaşı, diğer ülkelerde hayatta kalma ihtimalini aramaya başladı. Bu gibi şeyler bağımsızlık yıllarının tamamında hiç yaşanmadı.

Ukrayna Kilisesi’nin bağımsızlığı

Devletin, politikacıların ve devlet başkanının din işlerine karışması kategorik olarak kabul edilemezdi. Kilise her zaman devletten ayrıldı. Önceki başkanların hiçbiri kendilerini kilise işlerine karıştırmadı. Ve Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin başına gelen her şey gerginliği azaltmaya değil; bölünmeye, düşmanlığa ve nefrete yöneldi.

Başkanlık seçimleri sırasında yaşanacak olası tahrifatlar hakkında

Yetkililer tahrifatları ne pahasına olursa olsun kullanacaklar, çünkü onlar olmadan Poroşenko kazanamaz. Analistler mevcut seçimlerin en kirlisi olacağını düşünüyorlar. Mevcut makamlar temiz seçim yapabilecek durumda değil. Hangi planların kullanılacağını hâlâ bilmiyoruz. Her yerde, nasıl başarılabileceğine ilişkin farklı yöntemler ve planlar tanımlanıyor. Kirli yöntemlerden kaçınmak imkânsız, ülkenin şu an sahip olduğu koşullarda seçim yapmak zor, çünkü daha önce otoritelere karşı asla bu kadar güvensizlik yaşanmadı.

Yeni yetkililerin görevleri hakkında

Ukrayna’da barışın sağlanması yapılması gereken ilk şey. Ekonomiyi yönetebilecek ve halkının — vatandaşının acısını hissetme yeteneğine sahip profesyoneller iktidara gelmelidir. Ülkeyi bölme ve insanları “biz” ve “onlar” şeklinde bölme politikası hiçbir şekilde sürdürülmemelidir. Her şey, bu yetkililerin beş yıl boyunca yaptıklarının tersi yönünde yapılmalıdır. Sabır ve hoşgörü göstermek gerekli olacaktır. Devleti birleştirmenin yollarını ve fırsatlarını bulmak gerekiyor. Eğer bu hükümet yeniden seçilirse, sonuçlar tahmin edilemez. Uzlaşı yollarını aramaya ihtiyaç var.

Ukrayna-AB Ortaklık Anlaşması hakkında

Rusya, Ukrayna’nın AB’ye girişine ilişkin anlaşmayı neden imzalamadı? Lukin, [Eski İnsan Hakları Komiseri Vladimir Lukin] o dönemde Rusya temsilcisiydi. Müzakere masasına oturdu ve ne yazık ki haklıydı. Bana dedi ki: “Bu anlaşmanın uygulanacağına gerçekten inanıyor musunuz?”, “Evet, böyle bir düzeyde kesinlikle uygulanacağına inanmak istiyorum.” dedim. AB’nin kendisini itibarsızlaştıracağına inanmadım. Fakat Lukin haklıydı. Aldatıldım, ihanete uğradım ya da üst düzey Ukraynalıların da dediği gibi enayi yerine konuldum. Sorumluluk onlara aittir. Bana açıkça cevap vermelerini istiyorum: Neden bu kadar uzun zamandır itiraz etmeme rağmen bu ülkelerin liderlerinden bir cevap almadım? 21 Şubat 2014’te nasıl benimle barış anlaşması imzaladılar ve aynı gün silahlı gençler Başkanlık İdaresi’ni, Yüksek Şura’yı [Verhovna Rada] ele geçirdiler ve Avrupa ülkeleri bunu onayladı? Kanunsuzluğu teşvik ettiler ve bedelini ödediler. Ne de olsa benimle anlaşma imzaladınız, dolayısıyla bana cevap verin. En azından “Mektuplarınız için teşekkür ederiz” yazın, hiç cevap vermiyorlar.

Donbas’taki savaşın nasıl sonlandırılacağı hakkında

Her şey devlet aklı ve hedeflerine bağlı. Poroşenko’nun savaşı sona erdirmeye niyeti yok. Savaş onun iktidarda kalmasına yardım ediyor. Donbas’ta yaşayan Ukrayna yurttaşlarıyla müzakere masasına oturmak gerekiyor. Tanrı’nın bize bir dil ve zihin verdiğini ve duyguları yenmek için kendimizdeki gücü bulmamız gerektiğini düşünüyorum. Poroşenko da bir karar vermek ve Donbas temsilcileri, Ukrayna sakinleri ile müzakere masasına oturmak zorunda. Çatışmayı çözmenin yolu budur.

İhanetten suçlu bulunması ve Maydan’daki keskin nişancı katliamı hakkında

Karar yetkililerin dayatmasıyla yazıldı, mahkemeye uygulanan baskının benzeri daha önce görülmedi. Her şey yalan ve nefret üzerine kuruludur. Maydan’daki keskin nişancı atışları Maydan’ın organizatörleri tarafından gerçekleştirildi ve bağımsız gazetecilik soruşturmaları, bu korkunç provokasyonun üç Avrupa ülkesinin [Fransa, Almanya ve Polonya] katılımıyla başlayan barış anlaşmalarını bozmak isteyenler için kârlı olduğunu ortaya koydu. Bu provokasyonlara katılan keskin nişancı grupları, somut kanıtlar sunarak belirli isimler veriyorlar; örneğin bugün Rada Başkanı Andriy Parubiy ve Sergey Kaşinskiy. Dezenformasyonun ömrü çok uzun olmaz. Şimdi barış anlaşmasının ana imzacılarına hitap etmek istiyorum. Bu barış anlaşmasında, Maydan’daki suçları soruşturmak için uluslararası bağımsız bir grubun oluşturulmasıyla ilgili bir paragraf vardı. Bu grup beş yıl önce çalışmaya başlamış olsaydı, Ukrayna’da bu trajedi ve felaket meydana gelmezdi. Büyük olasılıkla Donbas’ta bir savaş olmazdı ve Kırım’daki durum muhtemelen farklı olurdu.

Mahkûm takası hakkında

Devlet Başkanı Poroşenko beni duyuyorsa inisiyatif almaya hazırım. Eğer sorunu çözme arzusu varsa, “herkes için” prensibiyle süreci başlatmaya hazırım; bu bir pazar değil, kanlı canlı insanlardan bahsediyoruz. Elbette Minsk Anlaşmalarını uygulamak gerekiyor. Konuşmayı bırakıp bunları uygulamaya başlamanın zamanı geldi. Özellikle bunun için tüm şartlar mevcut, sadece siyasi iradeye ihtiyaç var. Bu nedenle, gerekirse Rusya Devlet Başkanı ile konuşmaya ve Ukrayna tarafından böyle bir girişim varsa teklif vermeye hazırım.

Ukrayna’nın enerji bağımlılığı meselesi

Bir zamanlar bu sorunla çok ciddi bir şekilde ilgileniyordum, sadece hükümetin başında olduğum zamanlarda değil, aynı zamanda Donetsk valisi olduğum zamanda da. Ne üzerinde çalıştık? İşbirliği için karşılıklı avantajlı koşullar üzerinde çalıştık. Daha ucuza ve gerekli miktarda gaz almanın yollarını aradık. Şimdi Ukrayna, 60’tan fazla gaz tedarikçisi olduğunu söylüyor. Bu gaz Rusya’dan Avrupa’ya geliyor ve bu aracılar belirli bir ekstra ücret karşılığında Ukrayna’ya satıyorlar. Bu para Ukrayna bütçesinden alındı, açıkça Ukrayna halkını soyuyorlar. Bugünkü gaz fiyatı, Rusya’nın tedarik edebileceği gazdan çok daha pahalı. Endüstri durduğu için gaz tüketimi de düşüyor. İşler böyle devam ederse Ukrayna artık gaza ihtiyaç duymayacak.

Pyotr Poroşenko hakkında

Poroşenko’yu uzun zamandır tanıyorum ve onu iyi tanıyorum. Sorun şu ki o bir devlet adamı değil. O bir iş insanı ve kişisel çıkar ve para onun için öncelikli, bunun için her şeyi değiştirmeye hazır. Ayırt edici özelliği yalan söylemek ve yalnızca bana değil, herkese sürekli yalan söyledi. Hesabını yapmış olmasına rağmen seçimde herhangi bir şansı olduğuna inanmıyorum.

--

--